(epilepsja)
Popr. w marcu 2013
Napady epileptyczne mogą być spowodowane wieloma czynnikami – urazem, rozmaitymi chorobami, kontaktem z toksynami, jak również czynnikami genetycznymi. Jeśli u twojego psa wystąpią napady, pierwsze, co należy zrobić, to ustalić ich przyczynę. Każdy pies, u którego wystąpi atak, powinien być zabrany do lekarza weterynarii na badania.
W wypadku urazu, innych chorób albo kontaktu z toksyną, leczenie pierwotnej przyczyny w większości przypadków zatrzyma także napady, choć jeśli pierwotna przyczynaspowodowała trwałe uszkodzenie mózgu, mogą one dalej występować. Dokładne przebadanie psa powinno ustalić ich przyczynę, jeśli jest to coś innego niż padaczka o podłożu genetycznym. Praktycznie w przypadku wszystkich innych przyczyn wystąpią dodatkowe objawy lub coś w historii psa będzie wskazywać na to, że, poza samymi napadami, coś jeszcze jest z psem nie tak. Najbardziej prawdopodobnym wyjątkiem od tej reguły może być będący na wczesnym etapie rozwoju guz mózgu, który może początkowo pozostać niezdiagnozowany ze względu na wysoką cenę badania rezonansem magnetycznym (MRI).
Pojedynczy napad nie jest pewnym wskaźnikiem padaczki. Psy chore na padaczkę będą miały napady co pewien czas przez całe życie. Czasami, szczególnie na początku choroby, przerwy pomiędzy nimi mogą trwać wiele miesięcy. Czasami pies będzie miał napady ogniskowe, miejscowe, które mogą umknąć uwadze właściciela. Napady mogą też występować, kiedy psa nikt nie obserwuje. Kiedy zaobserwuje się drugi napad, bardzo realną przyczyną staje się padaczka pierwotna.
Do ataku padaczki rzadko dochodzi w gabinecie weterynaryjnym. Jeżeli masz możliwość sfilmowania napadu padaczki, może to pomóc weterynarzowi w postawieniu diagnozy. Jeżeli pies ma ataki w krótkich odstępach czasu (tygodni, dni a nawet godzin), warto prowadzić dziennik, w którym zapisuje się miejsce i porę oraz zdarzenia bezpośrednio poprzedzające napad, jak również opisuje przebieg samych napadów. To również może pomóc lekarzowi w postawieniu właściwej diagnozy i leczeniu psa.
Jeżeli przyczyna ataków nie zostanie odkryta, klasyfikuje się je jako padaczkę pierwotną czyli idiopatyczną. „Idiopatyczna” znaczy „o nieznanej przyczynie”, ale generalnie uważa się ten typ padaczki za mający podłoże genetyczne. Obecnie nie ma żadnego testu, który potwierdzałby w sposób pozytywny padaczkę pierwotną, można ją zatem zdiagnozować tylko poprzez wykluczenie wszystkich innych możliwych przyczyn.
Padaczki pierwotnej nie da się wyleczyć raz na zawsze. Jeśli pies nie będzie dostawał leków, napady będą się co jakiś czas powtarzały przez całe jego życie. Bez kontroli w postaci leków, często się pogarszają. Leczenie nie stanowi gwarancji, że pies od tej pory będzie czuł się dobrze. Leki same w sobie powodują skutki uboczne a w niektórych przypadkach przestają działać. Padaczka może zabić.
Sposób dziedziczenia padaczki u owczarków australijskich najwyraźniej nie jest prosty. Dotychczasowe badania wskazują, że może być ona warunkowana przez wiele genów albo też współdziałanie genów i wpływającego na ich działanie regulatorowego DNA. Ta genetyczna złożoność oznacza, że oboje rodzice psa chorego na padaczkę przekazali mu geny powodujące chorobę. Ich wkład może być nierówny, ale obecnie nie jesteśmy w stanie stwierdzić, co które z rodziców przekazało. Możliwe też, że w naszej rasie może występować więcej niż jedna forma dziedzicznej epilepsji.
To bardzo poważna, potencjalnie śmiertelna choroba, która jest kosztowna w leczeniu i może rzutować na wiele nadchodzących lat. Może być źródłem wielkiego emocjonalnego i finansowego stresu u osób zaangażowanych w opiekę nad chorym psem. Z tego powodu żaden chory na padaczkę pies ani żaden jego krewny pierwszego stopnia (rodzice, potomstwo, pełne i przyrodnie rodzeństwo) nie powinien być rozmnażany. Dalszych krewnych można rozmnażać bardzo ostrożnie, unikając innych obciążonych tą chorobą rodzin. Choroba ta jest na tyle popularna w rasie, że przeciętne ryzyko, że jakiś pies posiada potrzebne do jej wystąpienia geny, jest wysokie. Hodowcy posiadający psy z ryzykiem powyżej średniej powinni szukać dla nich partnerów z ryzykiem poniżej średniej. Inbred lub linebred (hodowla na linię) na rodowód powiązany z padaczką zwiększa ryzyko wyprodukowania chorego potomstwa.
Tłumaczenie Urszula Charytonik